Bij Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) weten we niet waardoor de klachten veroorzaakt worden. We weten wél dat ze onderdeel van het leven zijn geworden. De kans is klein dat ze zomaar en volledig zullen verdwijnen. Vaak probeert men de klachten onder controle te krijgen, en past men zijn leven aan omdat men wil vermijden weer meer last ervan te krijgen. Acceptance Commitment Therapie (ACT) heeft als uitgangspunt: ‘Wanneer we kunnen veranderen hoe we denken over de klachten, kunnen we leren om handiger om te gaan met de klachten, waardoor we meer aandacht kunnen richten op de waardevolle dingen in ons leven.’

Controle
Als iemand lichamelijke klachten heeft die zich niet oplossen , is dat moeilijk om te accepteren. Veel mensen zullen proberen de klachten onder controle te krijgen, door hun doen en laten te veranderen. Je zou denken dat we met controle over de klachten ook minder gebukt zullen gaan onder die klachten. Helaas is dat meestal niet het geval.

Vermijden
De strijd om controle terug te krijgen over de klachten blijkt vaak zinloos te zijn of zelfs de klachten nog erger te maken. Dit is een moeilijk besef. Controle proberen te krijgen wordt door de ACT gezien als een poging tot vermijding. De gedachte dat deze klacht zal blijven bestaan en het leven zo zal blijven beïnvloeden is pijnlijk en beangstigend. Het vermijden van deze gedachte gaat vaak een grote rol spelen. Het vermijden van de beangstigende of pijnlijke ervaringen en gevoelens speelt vaak een grote rol in ons leven.

Accepteren
Wanneer we onze klachten, negatieve gevoelens en beperkingen meer kunnen accepteren als iets dat bij ons leven hoort, lukt het vaak beter om tot een waardevolle invulling van ons leven te komen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Wat ACT doet, is leren op een andere manier om te gaan met vervelende gedachten, omstandigheden en gevoelens. ACT geeft daarbij vele praktische oefeningen in het leren ervaren en stilstaan bij je ervaringen.

Defusie
Het leren loslaten van je gedachten is onderdeel van ACT. Het gaat er dan niet om dat je anders over je klachten gaat denken, of nieuwe gedachten aanleert. Het gaat er om je verstand of je denkvermogen niet meer zoveel invloed te geven. Je kunt je afvragen wat een gedachte eigenlijk is? Vaak laten we ons erg beïnvloeden door ons verstand. Defusie betekent het loskomen van je gedachten en je neiging om je verstand en gedachten zo serieus te nemen.

Tenslotte wordt geprobeerd om de automatische gedachten bewust te maken en de gedragingen die het herstel van de klacht in de weg staan te veranderen. Het is de bedoeling om zo de nare gevolgen van de klacht te verminderen. Soms kan de klacht zelf ook verminderen na ACT.

Een voorbeeld
Iemand met ernstige maar onverklaarde rugpijn die een hoge hypotheek heeft, kan moeilijk accepteren dat hij misschien minder zal moeten gaan werken. Het aangaan van de consequenties van de rugpijn, zoals minder werken en zijn huis moeten verkopen, is niet makkelijk. Hoe harder hij blijft proberen aan de eisen van het werk te voldoen, hoe meer rugpijn hij krijgt.

In de behandeling is de confrontatie met deze zinloze strijd in het begin erg frustrerend. Het wordt meer duidelijk dat de klachten niet onder controle te krijgen zijn. Ook wordt duidelijk hoeveel energie de man stopt in het vermijden van de consequenties van de klacht. Als de man deze consequenties kan gaan ontdekken en aanvaarden blijkt dat de nare gevolgen van de rugpijn minder vervelend worden.

De man kan weer meer aandacht en energie voor andere dingen in het leven hebben en pakt activiteiten op die hij al een tijd lang had laten liggen omdat hij bang was voor meer rugpijn. De man komt weer in een betere stemming, gaat meer ondernemen en zijn rug meer ontspannen gebruiken. Langzamerhand voelt de rugpijn nu minder intens en soms lijkt het even helemaal weg te zijn. De man ervaart zijn leven weer als meer de moeite waard.

IN EEN DEEL VAN DE INFORMATIE OP DEZE WEBSITE WORDT NOG GESPROKEN OVER SOLK I.P.V. ALK.