Meta-analyse: hypnose effectief bij volwassenen met prikkelbare darm syndroom

Bron: artikel is afkomstig van ALKnieuws.nl

Recent schreven we over de effectiviteit van hypnose bij kinderen met het prikkelbare darm syndroom (PDS). Deze maand verscheen in Psychosomatic Medicine een meta-analyse over de effectiviteit en veiligheid van hypnose bij volwassenen met  PDS.

Het mechanisme waardoor hypnose tot symptoomreductie bij PDS kan leiden is nog niet geheel duidelijk. Mogelijk vermindert hypnose de sensorische en motorische component van de gastro-intestinale reactie en heeft het een normaliserend effect op de centrale verwerking van viscerale signalen.

Auteurs includeerden acht randomized controlled trials met in totaal N = 238 patiënten met PDS die hypnose kregen en N = 226 die in de controlegroep zaten. Meestal hield de controle-conditie een wachtlijst of ‘gebruikelijke behandeling’ in. Studies die hypnose vergeleken met psychologische therapie werden uitgesloten. Patiënten werden gerecruteerd via huisartsenpraktijken en gastro-enterologische poliklinieken. Het percentage vrouwen was 82%. Over het algemeen werden alleen patiënten geïncludeerd die niet reageerden op gebruikelijke behandeling (farmacotherapie en dieet-aanpassingen).

De meeste studies gebruikten de ‘Machester protocol of gut-directed hypnosis’. Patiënten ondergingen een mediaan aantal van 8.5 (7 – 12) darmgerichte hypnotherapie sessies gedurende een mediaan van 12 (5 – 12) weken. Het drop-out percentage was laag (8.9% in de hypnosegroep en 6.7% in de controlegroep).

Vergeleken met de controle-conditie was hypnose op de korte termijn superieur zowel in PDS symptoomreductie als op de ‘globale gastro-intestinale score’, een score op een algemeen meetinstrument gebruikt in maag-darm-lever studies. De PDS symptoomreductie bij de hypnosegroep was statistisch significant: 45.9% ten opzichte van 24.6% van de controlegroep. Twee van de acht studies hadden data over een lange termijn follow-up. Daaruit bleek dat hypnose ook na één jaar nog effectief was: adequate PDS symptoomreductie bereikt bij 54.0% van de patiënten met PDS versus 25.0% van de controlegroep. De grotere afname op de globale gastro-intestinale score was niet statistisch significant. Slechts één patiënt (0.4%) viel uit vanwege een paniekaanval.

PDS is een aandoening met een hoge prevalentie (schatting 11.2% in de algemene bevolking). Auteurs concluderen dat hypnose een veilige en effectieve interventie is bij patiënten die op conventionele therapie niet verbeteren, die bovendien in relatief weinig sessies gegeven kan worden. Auteurs raden aan in toekomstige studies de optimale dosis, setting (individueel versus groep) en timing van hypnotherapie te onderzoeken. Ook raden ze aan hypnotherapie direct met kosteneffectiviteit van andere psychologische interventies, zoals cognitieve gedragstherapie, te vergelijken.

Schaefert R, Klose P, Moser G, Häuser W. Efficacy, tolerability, and safety of hypnosis in adult irritable bowel syndrome: systematic review and meta-analysis. Psychosom Med. 2014 Jun;76(5):389-98.