Bij Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK) weten we niet waardoor de klachten veroorzaakt worden. We weten wél dat we de klachten met ons lichaam voelen. We zijn ons bewust van de pijn, het ongemak of het onvermogen dat de klachten ons geven. Het vraagt veel van onze aandacht en energie, en als gevolg daarvan hebben we minder aandacht voor de andere dingen om ons heen. Mindfulness leert u om uw aandacht minder afhankelijk te laten zijn van uw klachten, en heeft als uitgangspunt: ‘Leren aandacht te hebben voor het hier en nu, voor de wereld om ons heen, en voor de signalen die ons lichaam ons geeft.’

Hier en nu
Een bekende oefening in de mindfulnesstraining is die waarin u een rozijn in de handpalm legt. De oefening gaat zo: U bekijkt voor langere tijd zeer aandachtig deze rozijn, de vorm, de kleur, het patroon van de kronkels en misschien kunt u de rozijn zelfs ruiken. U heeft waarschijnlijk nog nooit op deze manier naar een rozijn gekeken. Door uw aandacht helemaal te richten op iets om u heen, om wat u meemaakt of wat u ziet, voelt, hoort, ruikt of proeft, bent u minder bezig met uw gedachten en problemen. Uw ervaringen worden levendiger en meer intens.

Aanvaarden
Bij mindfulness is het belangrijk dat u de dingen die in uw lichaam spelen voelt en accepteert, helemaal zonder erop te reageren. We zijn geneigd om te willen reageren op de dingen om ons heen. Tijdens een mindfullnessoefening proberen we dat niet te doen maar laten we gewoon gebeuren wat er gebeurt, ook in onze lichaamsbeleving. In de mindfulness oefeningen is het de bedoeling onze belevingen simpelweg te ondergaan. U kunt tegen uw vervelende gevoelens blijven vechten, maar daar lost u ze vaak niet mee op. Er op een andere manier naar kijken en uw ervaringen aanvaarden kan u helpen er minder last van te hebben. Dit kan op verschillende manieren gebeuren.

Piekeren
Meestal vragen de klachten zoveel energie dat u veel andere dingen om u heen niet opmerkt of er geen ruimte voor heeft. Mindfulness helpt u minder te piekeren en meer rust te ervaren door uw aandacht bewust te richten op het hier en nu. Uw lichamelijke klachten kunnen u minder storen, als u uw aandacht intensief op andere dingen in uw leven richt. Bovendien helpt dit u om de nare gevolgen van de klachten te verminderen. De dingen die voor u het leven de moeite waard maken krijgen door de lichamelijke klachten te weinig aandacht. Mindfullnesstraining kan u helpen deze dingen weer meer te kunnen ervaren.

Lichamelijke klachten
U kunt mindfulness gebruiken om de aandacht bij uw klachten vandaan te halen. Het omgekeerde is ook belangrijk: het richten van uw aandacht op uw klachten. Mensen met lichamelijke klachten hebben niet alleen deze lichamelijke klachten, maar ook de frustratie, de wanhoop, en de somberheid als gevolg van de klachten. Ook doordat de klachten niet begrepen zijn en er geen lichamelijke therapie voor bestaat kan meer stress ontstaan. Met mindfulnessoefeningen zoals de bodyscan kunt u uw lichaamssignalen ook eerder gaan opmerken. Door u bewust te zijn van hoe uw lichaam aanvoelt, leert u eerder de boodschappen te herkennen die uw lichaam u geeft. Door de klachten te voelen zonder erop te reageren maar ze te aanvaarden en te laten bestaan vermindert u de strijd tegen de klachten. Die strijd kost u energie en maak uw klachten vaak erger.

Een voorbeeld
Iemand met ernstige maar onverklaarde rugpijn ziet het leven niet meer zitten. Door de pijn kan hij veel dingen niet meer doen die belangrijk voor hem waren. Hij ziet zijn vrienden veel minder nu hij niet meer voetbalt, hij mist de intimiteit met zijn vriendin en hij voelt zich tekort schieten in huis. De pijn maakt hem kortaf en gespannen: hij moet zijn dagen in een strak ritme gieten, anders gaat het mis. Hij moppert veel meer dan voorheen op de mensen om hem heen en dit maakt hem verdrietig. Hij probeert zijn boosheid onder controle te houden, maar de spanning loopt zo alleen maar meer op.

Zijn vriendin haalt hem over om samen een mindfulnesstraining te gaan volgen. Hij gelooft best dat het een goede manier is om te ontspannen maar is bang dat de pijn zich in alle hevigheid zal opdringen tijdens de oefeningen. Het blijkt ook niet makkelijk te zijn. De oefeningen waarbij hij leert zich meer te richten op de wereld om hem heen helpen hem wel direct. De oefeningen waarin hij op zijn lichaam concentreert maken hem echter enorm emotioneel. De eerste sessies is hij vooral erg boos. In zijn boosheid voelt hij zijn spieren spannen en zijn hartslag verhogen. Deze boosheid leert hij vervolgens toe te laten en te laten bestaan. Het verbaast hem hoe dit gevoel daarna verandert in een overweldigend verdriet.

De oefeningen die gericht zijn op het voelen van zijn lichaam en zijn pijn blijven verdriet oproepen. De boosheid wordt echter minder, en de man merkt steeds sneller op dat hij in zijn boosheid zijn lichaam erg aanspant en zijn ademhaling versnelt. Dit beperkte hem in zijn bewegingen en blokkeerde een ontspannen gebruik van zijn lichaam. Het contact met zijn vriendin wordt beter omdat zij zijn verdriet beter kan accepteren dan zijn boosheid. Ook zij heeft baat bij de training en ze vindt het makkelijker om zijn rugpijn te accepteren. Hij en zijn vriendin genieten van de nieuwe manier waarop zij in het leven staan. Ze gaan weer vaker samen de natuur in. Ook vinden ze een manier om weer intiem te kunnen zijn. De pijn is er nog, maar de man is zich er minder bewust van. Het leven is voor de man weer de moeite waard geworden.

IN EEN DEEL VAN DE INFORMATIE OP DEZE WEBSITE WORDT NOG GESPROKEN OVER SOLK I.P.V. ALK.